Siła, która chroni

     Często rodzice pytają, jak w sytuacjach zagrożenia użyć siły wobec dziecka, by nie naruszyć jego integralności. Służy temu tzw. siła ochronna, do której można odwołać się, "gdy brak czasu na porozumienie się z dzieckiem, które akurat robi coś, co może być niebezpieczne dla niego lub innych. Może się też zdarzyć, że dziecko akurat nie ma ochoty na rozmowę, a postępuje w sposób, który stoi w konflikcie z naszymi potrzebami - na przykład, potrzebą chronienia innych. Należy jednak właściwie rozumieć różnicę między takim zastosowaniem siły a zwykłą przemocą: różnica leży w sposobie myślenia osoby, która siły używa." /M.Rosenberg, Wychowanie w duchu empatii/

      Użycie siły ochronnej jest możliwe wówczas, gdy o ludziach i ich zachowaniu nie myślimy w kategoriach dobry/zły, właściwy/niewłaściwy, poprawny/niepoprawny. Myśląc w ten sposób, za często bowiem, zamiast siły ochronnej wykorzystujemy siłę karzącą. Niełatwo uwolnić się od takiego myślenia, bo od dziecka słyszeliśmy że kradzież jest zła (nie uważam, że jest dobra), właściwe jest ustąpienie miejsca starszej osobie (nie myślę, że jest niewłaściwe), a poprawne jest skarcenie hałaśliwego młodego człowieka  (nie uważam, że jest to niepoprawne) itd. 
      Kiedy w ten sposób myślę, to daję sobie prawo do karania tych, którzy według mnie źle postępują, a nagradzania tych, którzy postępują właściwie. A kara i nagroda to wykorzystanie tej samej siły. Siły, która nie podnosi jakości życia. Siły, która nie ubogaca. Siły, która narusza integralność człowieka. 
    Siła ochronna daje nam możliwość sprzeciwu wobec zachowania szkodliwego przy równoczesnym zachowaniu integralności dziecka.  Siłę ochronną wyróżniają cztery elementy:
1. ma charakter opiekuńczy,
2. chroni zdrowie, życie, wartości,
3. nie ocenia człowieka,
4. krzywdzące zachowanie człowieka wynika z "niewiedzy". 
       W PbP "niewiedza" może polegać na tym, że człowiek: 
a) nie zdaje sobie sprawy ze skutków własnych czynów,
b) nie wie, jak mógłby zaspokoić swoje potrzeby bez szkody dla otoczenia,
c) wierzy, że ma prawo karać lub ranić innych, ponieważ na to zasłużyli,
d) ma takie czy inne urojenia - na przykład słyszy 'głosy', które każą mu kogoś zabić /M.Rosenberg, Porozumienie bez przemocy. O języku serca"/  

       Kiedy chcę użyć wobec Zo siły ważne jest co mam w głowie. Czy myślę, że Zo postępuje w sposób który szkodzi jej lub innym dlatego, że jest z natury zła, a jej celem jest wyrządzenie krzywdy, czy też myślę, że moja córka jest z natury dobra, a to co robi wynika z "niewiedzy". 

        Mam taką zasadę: kiedy widzę w Zo krnąbrną, nieposłuszną, złośliwą dziewczynkę, nie stosuję siły. Trzymam się od niej z daleka. Biorę kilka głębokich oddechów. Docieram do swoich potrzeb i dopiero podejmuję działanie.